Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
dissantaràre , vrb Definitzione
bogare de pare; nàrrere male s'unu de s'àteru, foedhare male
Sinònimos e contràrios
iscadreare,
isconsiminzare,
istracassare
/
arroinare,
ifasciare,
iscalabrare,
isciarrocai
/
abbituperare
Frases
ant dissantaradu sa giaga, sa càscia
2.
istant sempre dissantarèndhesi dae su manzanu a su sero
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
dégonder
Ingresu
to unhinge
Ispagnolu
romper,
destrozar,
vituperar
Italianu
sgangherare
Tedescu
Verfall.
iscancarài, iscancaràre , vrb: scancarai Definitzione
mòvere o iscravare is càncaros a un'apertura, bogare de is grofales, bogare de pare; iscabbúllere de calecuna cosa / iscancarata de risu = iscacagliada; iscancaraisí de mandai, donai cosa = smeraisí, isperrumàresi
Sinònimos e contràrios
iscancaredhare,
iscancaritare,
isconsiminzare,
spulliciae
/
iscabbúllere
2.
fit trabballante e netu de bíssios, ma su èssere aggarrau est maladia mala a iscancarare
3.
a intèndhede su teu de una mamma po su fizu che iscàncarat s'ànima ◊ papo calecuna cosa tantu po che iscancarare su fàmene
4.
cussus no si funt iscancaraus mai de mandai unu moi de trigu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
faire sortir des gonds
Ingresu
to unhinge
Ispagnolu
desquiciar,
desgoznar
Italianu
scardinare
Tedescu
aus den Angeln heben.
isconsiminzàre, isconsimizàre , vrb: iscosciomingiai,
iscossiminzare,
iscossimizare,
iscossomingiai,
iscussimintzare,
iscussiminzare,
scoscimingiai Definitzione
bogare de pare, iscosciare, illascare, guastare male una cosa, nau mescamente de is peis o cambas de unu trastu; fàere dannu
Sinònimos e contràrios
destrui,
dissantarare,
ildeossare,
irgangalistae,
isbabbarrare,
iscadapiare,
iscunsertare,
istracassare,
istraessare,
scannugai,
scosciai
| ctr.
conziminare,
ingrauciare
Frases
si che la fúrrias gai, cussa cradea l'iscossiminzas, totu!
2.
donzi note l'iscrujuraiat s'àitu e chin sa robba l'iscussimintzaiat su semenatu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
dégonder,
disjoindre
Ingresu
to unhinge,
to break up
Ispagnolu
romper,
destrozar
Italianu
sgangherare,
sconnèttere
Tedescu
aus den Angeln heben,
aus den Fugen bringen.
istracassàre , vrb: istracasciai,
istracosciai 1,
stracosciai 1 Definitzione
bogare de pare, orrúere a irdoadura, nau de gente, immarrire a fortza de andhare, de fàere
Sinònimos e contràrios
dissantarare,
ildeossare,
iscadreare,
isconsiminzare
/
fadiae,
strachedhai
Frases
fillus nostus in guerra depint èssi totu istracosciaus, poberitus! (T.Addari)◊ s'arroca me in miniera pariat de ndi depi istracasciai de unu momentu a s'àteru ◊ sa mesa a fòrcia de dha trisinai s’est istrecosciara
2.
cussu viazu mi che at totu istracassadu ◊ chi dh'ia iscípiu, no mi iap'a èssiri istracosciau andendi a circai ispiridadas!
Tradutziones
Frantzesu
dégonder
Ingresu
to unhinge
Ispagnolu
romper,
destrozar
Italianu
sgangherare
Tedescu
zerschlagen.